| | |
Czytelnia O fotografii w podczerwieni2006-12-04, ostatnia aktualizacja 2006-12-04 18:06 Liczba czytelników: 30907 Komentarzy : 34 Autor : iceman (23487) ...O FOTOGRAFII W PODCZERWIENI...
Od dawna czułem potrzebę napisania artykułu o fotografii w podczerwieni. Złożyło się na to wiele powodów. Najważniejszym chyba jest fakt, iż sam się taką fotografią zajmuję. Druga sprawa, niemniej ważna, że wielu ludzi o tej dziedzinie fotografii nawet nie słyszało. Wielu osobom na pewno nie muszę tłumaczyć tajników tej dziedziny fotografii, ale z tego co obserwuję dla równie dużej grupy temat ten jest okryty zasłoną tajemnicy. Chciałbym, aby to się zmieniło, choćby w niewielkim stopniu. Wielu o tej technice nie słyszało, ale część z nich (oczywiście nie wszyscy) jest od razu do niej uprzedzona z przyczyn dla mnie dziwnych. Mam nadzieję, że uda mi się te informacje przystępnie przekazać i tym samym pozwolić wam w bardziej świadomy sposób spojrzeć w tę stronę fotografii. Napiszę o swoich doświadczeniach. Ludzie zarzucają mi, że ta fotografia jest nierealna, udziwniona, że "nie ma takich kolorów", że nie zobaczymy tego gołym okiem. To ich odstrasza. Wytwarza się bariera dla wielu nie do przejścia. A ja się w takim razie pytam, czy fotografia w czerni i bieli jest bardziej realna? Spróbujcie znaleźć człowieka, który widzi "na czarno i biało". Nie ma takiego. Tak samo tego świata nie widzimy takim, jak jest na zdjęciu w czerni i bieli. Nie chcę deprecjonować żadnej dziedziny fotografii, lecz jedynie pokazać pewien paradoks. Wpływ na to miała historia. To, że fotografia b&w istniała od zawsze, a 'podczerwień' jest stosunkowo (w porównaniu do b&w) nowym wynalazkiem. Do tego raczej mało dostępnym i spopularyzowanym. Wydaje mi się, że z tego wynikają pewne uprzedzenia i niechęć.
Jest też pewna grupa osób, która zupełnie nieświadoma uważa te zdjęcia za wybitne same przez się. Nie ważne co jest na zdjęciu, w jakim kadrze, w jakiej tonacji, koncepcji, ale że jest to podczerwień, powoduje same "ochy i achy"... Wiele osób pisze "jaka piękna zima!" (nie czynię tutaj uwag personalnych, nie to było moim celem) bardzo wymownie podkreślając to, że podoba im się efekt, ale nie bardzo wiedzą co i dlaczego. Oczywiście można tak działać - "podoba mi się efekt końcowy i nie interesuje mnie jak to było robione", ale moim zdaniem taka postawa powoduje już nawet nie stagnację, ale regres. To również chciałbym zmienić, pokazać, że można inaczej.
Chciałbym też zaznaczyć, że tekst ten nie ma na celu obrony fotografii w podczerwieni ale jedynie ukazanie faktów, postawienia pewnych pytań do przemyślenia i pozostawienia wolnej drogi do wyciągania wniosków, do wyrobienia sobie własnego zdania w tym temacie. Również nie jest celem ukazanie jakże trudną dziedziną fotografii jest podczerwień. Jest równie trudna jak inne działy, lub dla innych: równie łatwa ;-).
TROCHĘ TEORII
Warto zacząć od teorii. Jak wiemy światłem nazywa się fale elektromagnetyczne o długości od 10nm do 1mm. Są one podzielone na trzy zakresy: ultrafiolet (10nm-380nm), światło widzialne (380nm-700nm; trzeba zaznaczyć, że światło widzialne, to światło na które reaguje siatkówka oka, dlatego dla każdego człowieka ten zakres może się różnić i wynosić czasem nawet od 380nm do 780nm) oraz podczerwień (780nm do 400µm).
Fotografia w podczerwieni korzysta z trzech zjawisk:
- Pierwszym z nich jest zjawisko pochłaniania promieniowania podczerwonego przez przedmioty w zależności od ich właściwości. Niektóre przedmioty pochłaniają to niewidzialne promieniowanie, choć w świetle widzialnym mogą się niczym nie różnić.
- Drugim z nich jest zjawisko odbijania promieni podczerwonych również zależne od właściwości danego przedmiotu bądź substancji. Warto w tym miejscu poruszyć temat fotografowanej w podczerwieni roślinności. Możemy tutaj właśnie zaobserwować to zjawisko. Chlorofil obecny w liściach i igłach roślin intensywnie odbija pochodzące ze Słońca promieniowanie podczerwone. Z tego powodu roślinność na zdjęciach wychodzi bardzo jasno (czasami czysta biel), ale w sposób zróżnicowany - w zależności od gatunków. Mamy tutaj do czynienia z efektem Wooda. Chlorofil pochłania prawie wszystkie składowe widma światła widzialnego, odbija natomiast - co łatwo wywnioskować - zieloną, dlatego rośliny które na ogół oglądamy są zielone. Promienie o długości fali przekraczającej 680nm (przypominam: ciemna czerwień i podczerwień) po przeniknięciu przez chlorofil są odbijane od warstwy gąbczastej (głębszej) i docierają potem przez filtr czerwony do naszego aparatu. Tę zależność wykorzystuje się na przykład do rozróżniania poszczególnych gatunków drzewostanu na zdjęciach lotniczych.
- Trzecim zjawiskiem jest emisja promieni podczerwonych przez niektóre przedmioty. W nocy, po uprzedniej całodziennej operacji Słońca następuje wypromieniowanie energii cieplnej zgromadzonej w obiektach będących na powierzchni ziemi. W zależności od przewodnictwa cieplnego nagrzanych przedmiotów można je potem rozpoznać na zdjęciach wykonywanych w zupełnej ciemności.
To są tylko niektóre z zastosowań tej fotografii. Warto jeszcze wymienić choćby zastosowanie w fotografii lotniczej. Fotografując w podczerwieni nie zarejestrujemy zamglenia narastającego wraz z odległością (efekt perspektywy powietrznej). Nie zostaje zarejestrowana mgiełka, która powstaje w wyniku rozproszenia w atmosferze fali o długości odpowiadającej niebieskiej składowej widma. Promienie niebieskie zostaną zatrzymane przez filtr czerwony.
cd. na następnej stronie... bardzo fajny artykuł, myśle, że jak na wstęp do tego rodzaju fotografii jest tu przedstawione sporo teorii jak i praktyki. na pewno wystarczy do zrozumienia, odpowiedniego odbioru oraz dalszego zagłębiania sie przez nowych 'ircowców'. pozdrawiam ;] | |
iceman: nie napisałeś nic na temat czasów nasiwtlania (poza tym, ze długie). To znaczy, że mamy ufać wskazaniom światłomierza? Czy pozostaje metoda prób i błędow?
pozdrawiam
marcinek | |
Cóż... Robiłam pracę dyplomową "Fotografia w podczerwieni", ale to było kilka ładnych lat temu. Musiałam zaopatrzyć się w odpowiednie filmy, pamiętam dość drogie. Bardzo spodobał mi sie ten temat, ale był zbyt kosztowny i potem nigdy do niego nie wracałam. Nie wiedziałam, że cyfrówką też można się w to bawić!! Zdecydowanie kupię sobię filtr!!! Innym polecam to samo, zobaczymy czy uda nam sie zrobić jakieś ciekawe fotki.... HAHAHA
Pozdrawiam | |
"Od dawna czułem potrzebę napisania artykułu o fotografii w podczerwieni. Złożyło się na to wiele powodów. Najważniejszym chyba jest fakt, iż sam się taką fotografią zajmuję. Druga sprawa, niemniej ważna, że wielu ludzi o tej dziedzinie fotografii nawet nie słyszało. Wielu osobom na pewno nie muszę tłumaczyć tajników tej dziedziny fotografii, ale z tego co obserwuję dla równie dużej grupy temat ten jest okryty zasłoną tajemnicy. Chciałbym, aby to się zmieniło, choćby w niewielkim stopniu."
to przez niego wydalem ponad 129,99,99 zł na filtr :P :) | |
To nie jest dobry artykuł...bardzo nieiwele w nim wiedzy praktycznej ... np takiej że im mniejsza dziura tym bardziej zakrzywia sie czerwone światło i fotka traci na jakości ... (jak mawia Mariusz1962) ... zbyt ogólnikowo i teoretycznie Iceman :] | |
ZRÓB TO SAM czyli jak zrobić filtr IR domowym sposobem :)
Niedawno wyczytałem gdzieś ( nie wiem czy w pełni jest to możliwe ale przedstawię ten sposób) że da się zrobić filtr IR z płyty CD a dokładnie z płyt z czarnym spodem http://www.dansdata.com/images/cds/bleck320.jpg (częścią zapisywalną) o ile sobie przypominam takie płyty wykorzystywane są do konsoli gier między innymi Playstation oraz PC. http://helps.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=45&Itemid=45
A jeszcze inny sposób to wykorzystanie KLISZY ;) http://geektechnique.org/index.php?id=254
http://home.comcast.net/~zachstern/toyir/toyir.html
Albo jak zmodyfikować Kamerkę internetową http://www.ufos-aliens.co.uk/infraredwebcam.htm
:)
| |
Ciekawe i bardzo zachęcające....
Czekam na obiecany artykuł o obróbce.
A do listy filtrów, które muszę nabyć dopisuję R72. ;)
Pozdrawiam M. | |
ciekawa praca - wypadałoby zastanowić się nad możliwościami, jakie niesie ta technika... i wykorzystać to, co najlepsze... przeczytałem z przyjemnością... czekam cierpliwie na resztę Twoich sekretów... nie męczy cię myśl, że po lekturze o IR, ktoś odbierze Ci twój nick...? ;-)) | |
mam parat canon s3 is czy moge kupic taki filtr do swojego aparatu ?? jesli tak to prosze o jakis namiar | |
Gradek masz rację ale sam fakt, że matryca "widzi" w miarę jasne światło diody, powinien w zupełności wystarczyć. Jako ciekawostkę podaję adres strony, na której są spisane niestety głównie starsze modele aparatów oraz ich czułość na IR podana w jednostkach EV (im bliżej zera tym lepiej).
http://www.jr-worldwi.de/photo/index.html?ir_comparisons.html | |
No nie wiem ale ogólnie to światło z super diony IR jest owiele intensywniejsze niż te promienie emitowane przez rośliny i nie tylko... | |
to prawda, nie potrzeba nawet ciemnego pomieszczenia.
pozdr. | |
Podobno mozna latwo sprawdzic czy aparat bedzie robil zdjecia technika IR. Wystarczy sfotografowac w ciemnym pomieszczeniu (lazience) pilota od telewizora. Jesli uda nam sie zarejestrowac swiecaca diode (ta ktora wysyla syganal do telewizora) to prawdopodobnie bedziemy mogli robic naszym aparatem zdjecia technika IR :) | |
Mała korekta co do przeróbki aparatu na IR. Po takiej przeróbce będzie można też robić tradycyjne zdjęcia, wystraczy zaopatrzyć się w filtr B+W 486: http://www.olbrycht.pl/b+w/opis/specjalne.htm | |
Tutaj jest ładnie pokazane i wyjaśnione http://www.lifepixel.com/ filmik :)
a tu jak zmodyfikować niektóre NIKONY i CANONY aby mogły robić fotki na podczerwień :)
http://www.lifepixel.com/IR.htm | |
Artykuł fajnie napisany. Niestety dobrnąłem do konca i okazuje sie, ze to na co czekałem najbardziej, znajdzie sie w innym artykule. Ciekaw jestem jak inni to robia. No coż, nie od razu Rzym zbudowali :)
Pozdr | |
Ciekawie opisane zagadnienie. Piekne fotki przykładowe. Czekam na więcej. Pozdr | |
tak, pisalem o filtrze przed matryca wewnatrz aparatu. im silniejszy tym skuteczniej zatrzymuje fale podczerwone. | |
Oczywiście teraz pisałeś o filtrze nie IR przykręcanym do obiektywu, tylko o fabrycznym filtrze w środku aparatu, który jest przed matrycą? [Nie znam się, mogłem cosik pokręcić, nie wiem jak ten fitr się nazywa i jakie ma zadanie, chyba jest odwrotnością tego dokręcanego do obiektywu.] | |
Nie, niestety nie kazdy cyfrowy aparat tak samo reaguje na podczerwien. Zalezy to od filtra na matrycy. Ostatnio im nowszy aparat tym silniejszy filtr, a przez to gorsze efekty. Rozwiazaniem jest zdejmowanie filtra, ale wymaga to duzej ingerencji w sam aparat i oczywiscie powoduje, ze "zwykle" zdjecia nie beda juz takie jak kiedys.
Innymi slowy: otrzymamy aparat jedynie do zdjec podczerwieni.
| |
Czy każdy model aparatu cyfrowego, do którego dokręcimy filtr IR, zrobi zdjęcie z pożądanym efektem? | |
Ciekawe , lecę zamawiać filtry :D | |
Fotografia to subiektywny obraz rzeczywistości | |
Jak ktoś będzie chciał się bawić analogowym IR to polecam dobranie odpowiedniego aparatu - metalowy korpus, zaklejenie okienek z podglądem kasetki lub ich brak, brak czujników na podczerwień badających perforację błony, dobrym rozwiązaniem jest dalmierz lub lustrzanka dwuobiektywowa (Rollei produkuje błony średnioformatowe IR), do tego metalowy koreks, zakładanie kliszy do aparatu w ciemności, wywoływanie w ciemności itd. Jest sporo info w internecie, sporo ludzi się tym zajmuje. W moim portfolio można się nadziać na IR z ludźmi w streetphoto i na kolorową IR. | |
NO zjawisko podczerwieni ładnie można zaobserwować w domu mając zwykły działający pilot do TV albo jakieś inne urządzenie emitujące wiązkę światła w podczerwieni (komórka z IRDA) . Wystarczy wziąć jakikolwiek aparat cyfrowy z wyświetlaczem ciekłokrystaliczny LCD i skierować obiektyw w stronę diody emitującej światło podczerwone i na wyświetlaczu zobaczymy światło podczerwone jako jasny (biały) błysk... | |
No w końcu się ukazał :)) przdpremiera była, ale teraz z fotkami jest jeszcze lepiej ;) Gratuluje wiedzy merytorycznej i pasji. | |
bardzo fajny tekst..czekam na druga czesc... | |
bardzo ladna zima :D bardzo dobry tekst | |
zdjęcia wyglądają ciekawie (inaczej) tylko jak pizałeś trzeba tochę "zachodu" żeby zrobić zdjęcie no i filtr to wydatek około 100pln ale popieram,arykuł ciekawy i warto pomyśleć nad zakupem filtra | |
Brawo Iceman, dobry artykul. Nie ma zbyt duzo w sieci dobrych poradnikow IR, Twoj jest to chyba jeden z lepszych.
Czy w drugiej czesci przewidziales tez moze cos takiego jak: symulacja zdjec IR w programie graficznym? | |
ciekawy artykuł...
chętnie obejrzałbym większe te zdjecia.
Pozdrawiam | |
| |