10x12 cali, L.A. Verne Paris Petzval 300/4,

"Ciężko opuszczać dom rodzinny, nie wiedząc przy tem, czy się jeszcze
kiedykolwiek na progu jego stanie". I z takimi myślami musiał walczyć Pan
Piotr Pokrzycki, gdy styczniowego dnia 1863 roku czule był przez małżonkę swoją,
Irenę z Bobrowskich, żegnany. Wiedziała ona jednakże, iż ukochany jej małżonek,
a do tego gospodarz zacny na pokrzyckich dobrach i człek zarówno dla braci
szlacheckiej, jak i dla sług prostych sprawiedliwy, nie rusza precz z próżności
czy swawoli, jeno w świętej sprawie na bój jest wiedzion. Zagrały trąby wolności
kolejny raz duchem świeżym natchnione, trza zatem było w pole ruszać…
W wielu potyczkach Pan Piotr brał udział i wielu moskali z rąk jego legło.
Nieszczęściem jednak więcej krwi lackiej tej wojny się przelało. Powstanie jak
potężne ognisko zapłonęło zrazu potężnym płomieniem, ale przecie każdy ogień
wygasnąć musi, gdy nikt bierwion doń nie dokłada, a siła wielka zewsząd gasić
bieży. Powoli umierała nadzieja na wolną Polskę, ale ten, kto z pożogi żyw
wyszedł i ten, komu majętności nie pobrano, a samego na Sybir kibitki nie
wywiozły, ten osiadał w domu czując, że teraz mądrym przy polskości, acz
bezkrwawym trwaniem o wolność przyjdzie walczyć. Do tegoż grona w nieszczęściu
szczęśliwców i Pan Piotra zaliczyć trzeba. Wyszedłszy z wojennej zawieruchy bez
szwanku, mądre rządy w majętnościach swych sprawował, przykładem będąc, że na
pracy a modlitwie szczęście zbudować można.