"- Jest więzienie. W celi jest więzień, na wieży strażniczej jest strażnik.
Ci dwaj są jedną osobą. Więzień jest jednocześnie swoim własnym strażnikiem,
strażnik jest jednocześnie swoim własnym więźniem. Ale ci dwaj, więzień i
strażnik, nie widzą, że każdy z nich jest jednocześnie jednym i drugim. Nie
widzą tego, że są jedną osobą, bo są rozdzieleni, a są rozdzieleni, bo nie
widzą, że są jedną osobą. Sytuacja iście arcywięzienna, bezwyjściowa. Bo kiedy
nawet od czasu do czasu zdarza się więźniowi uciec z celi i z gmachu więzienia,
to ucieka on ze swoim niewidzialnym strażnikiem na karku i w konsekwencji to, co
wydawało mu się być wolnością, okazuje się być jedynie inną formą więzienia. Tak
samo strażnik wracający po służbie do domu w miasteczku zabiera pod czapką
niewidzialnego więźnia i nocą budzi się spocony i przestraszony, bo śni mu się
to, co może śnić się strażnikowi, to mianowicie, że więzień czmychnął z
więzienia. I choć mógłby ktoś powiedzieć, że - pomimo wszystko - jeden jest
bardziej nieszczęśliwy (więzień), a drugi mniej (strażnik), to nie ma pomiędzy
nimi istotnej, jakościowej, prawdziwej różnicy, jako że zarówno jeden, jak i
drugi nie są szczęśliwi.

Ty jesteś tym więźniem i tym strażnikiem, celą i wieżą strażniczą, całym gmachem
więzienia i całą tak zwaną wolnością."

E. Stachura, 1985 r.



On. Częstostan.: