| |  | |
 Czytelnia M jak Manual2007-01-26, ostatnia aktualizacja 2007-01-26 10:37
Liczba czytelników: 23169 Komentarzy : 45 Autor : Rex_XIIIPunkt 3: ISO
(Światłoczułość matrycy)
ISO to określenie światłoczułości matrycy, czy kliszy, czyli tego jak reaguje ona na światło, a właściwie ile światła musi na nią paść, aby stworzyć obraz. W świecie aparatów cyfrowych ISO można ustawiać manualnie, w przypadku aparatów analogowych niestety każda rolka filmu miała określone ISO, i dopóki nie wykorzystało się rolki nie można było tego zmienić. Owszem zdarzali się szaleńcy, którzy podmieniali rolki w połowie, na inne, mało tego - sam próbowałem i niestety skończyło się to prześwietleniem większości zdjęć na obu rolkach, tak więc - nie polecam :)
Aparat cyfrowy rozwiązuje ten problem i można zmieniać ISO wedle upodobań, ze zdjęcia na zdjęcie. Niestety tu pojawia się inny problem, o ile na rolkach filmowych przy wyższych czułościach pojawiała się ziarnistość, która w mniejszym, lub większym stopniu była akceptowalna, to w przypadku aparatów cyfrowych wyższe czułości charakteryzują się szumem cyfrowym, który nie rzadko bywa kolorowy i bardzo często jest nieakceptowalny już przy czułościach rzędu 400 ISO.
Wyjątkiem są lustrzanki cyfrowe, które dużo lepiej radzą sobie z tym problemem i na niektórych można pstrykać zdjęcia z czułością 1600 ISO, które po drobnej obróbce będą do zaakceptowania. Niestety tryb "AUTO" często korzysta z wysokich czułości ISO, aby móc użyć krótszej migawki, efekt wiadomy - duże szumy, jakości szukać ze świecą. Warto więc w takich aparatach manualnie zablokować iso na niskim poziomie, a wyższych czułości używać już tylko jako mniejszego zła, kiedy nie ma innej możliwości zrobienia zdjęcia (np nie można użyć statywu, a na zdjęciu nam bardzo zależy). Czasem lepiej też użyć wbudowanej lampy błyskowej, pomimo tego że przy używaniu lampy obraz zostaje spłaszczony i pojawiają się niepożądane odbłyski, to niejednokrotnie efekt i tak jest lepszy niż przy wysokiej czułości ISO.
Orientacyjnie podam zakres podstawowych czułości używanych w przeciętnych apatach cyfrowych (kompaktowych):
- ISO 50 - Szumów brak, obraz jest czysty
- ISO 100 - Pojawiają się niewielkie szumy, są jednak one do zaakceptowania, najbardziej widoczne w cieniach
- ISO 200 - Szumy są już na całym zdjęciu, pojawiają się kolorowe piksele, zdjęcie wyraźnie słabsze jakościowo. Możliwe do usunięcia podczas obróbki cyfrowej, choć nie zawsze.
- ISO 400 - Szumy są już wszędzie i są na tyle obfite, że będą widoczne nawet na odbitce 10x15, próba "odszumienia" w programie graficznym skutkuje znacznym pogorszeniem ostrości.
Oczywiście każdy aparat szumi inaczej, a powyższe określenie zaszumienia to moje doświadczenia z kilkoma aparatami cyfrowymi kompaktowymi z różnej półki cenowej z 2005 i 2006 roku, w tym też z hybrydami. W przypadku lustrzanek cyfrowych - jak już pisałem wcześniej - szum nie jest widoczny nawet przy ISO 400, a przy ISO 1000 można zrobić mało zaszumione zdjęcie.
 Czułość 1600 ISO w lustrzance cyfrowej Nikon D70.
Widoczne są niekolorowe szumy, przy tak olbrzymiej czułości jak ISO 1600  Pomimo sotosunkowo niewielkiej czułości ISO 200 w hybrydzie Minolta Dimage Z20 widoczne są dość znaczne i kolorowe szumy.
Obydwa zdjęcia prezentują wycinki 1:1 z orginalnego zdjęcia. Punkt 4:Ustawianie ostrości
(Manual focus)
Niektóre aparaty cyfrowe posiadają funkcje manualnego ustawiania odległości. Funkcja ta nie jest może jakąś szczególnie ważną, bo przecież jest autofokus. Niemniej jednak w niektórych sytuacjach może się ona przydać, np kiedy chcemy ustawić ostrość na obiekt, który znajduje się na innej płaszczyźnie niż wskazuje nam autofokus, to manualne ustawienie ostrości może okazać się szybsze i precyzyjniejsze. Inna sprawa jest taka, że w słabym oświetleniu autofokus lubi się bardzo często gubić, co może owocować złapaną ostrością nie tam gdzie trzeba.
Niestety wiele aparatów kompaktowych nie posiada funkcji manualnego ustawiania ostrości, a część która posiada, ma rozwiązane to w strasznie niewygodny sposób (wybór odległości na ekranie LCD), powodując, że używanie tej funkcji staje się absurdalne. Co innego zaawansowane kompakty, które mają możliwość "ostrzenia" na pierścieniu - tam ta funkcja sprawdza się już całkiem nieźle. Niektórzy wogóle nie potrzebują manualnie ustawiać ostrości, niektórzy nie lubią i wolą autofokus, jeszcze inni, do których zaliczam się np Ja lubią sobie pokręcić pierścieniem i ustawić ostrość ręcznie. Być może z przyzwyczajenia, a być może dlatego, że robiąc to w ten sposób mam wrażenie większej kontroli nad tym co robię i tak jest w rzeczywistości.
To tyle z podstawowych funkcji manualnych jakie można odnaleźć w aparatach, polecam nauczyć się ich i ćwiczyć ich używanie, a do trybów automatycznych podchodzić z dużym dystansem, gdyż komputer to tylko zaprogramowana maszyna, a człowiek ma mózg - dużo lepiej wyposażony komputer z możliwością dynamicznego przeprogramywania się.
Sylwester Szymański - Rex_XIIIMam mały dylemat co to jest ekspozycja? Całe życie uczono mnie że ekspozycja to stosunek czasu wyzwolenia migawki do wielkości otworu przesłony, a także czułości materiału światłoczułego. Skomplikowany ten artykuł. Zainteresowanych procesem naświetlania zachęcam do przeczytania "Podstaw teori naświetlania" John Shaw. Tam nie opowiada się bajek. |  |
Świetny artykuł, sama się przekonałam, że manual jest o wiele lepszy niż automat a nawet półautomat czyli ustawienie przesłony a migawkę aparat dobiera sam przeważnie zdjęcia są bardzo jasne wtedy daję ciemniejszą ekspozycję bo czasami robale są bardzo ruchliwe i nie ma czasu na ustawienia ręczne. Pozdrawiam | |
Hmmm. Po tytule artykułu "M jak manual" wynikać by mogło, że czytelnik dowie się w jakich sytuacjach uzywać tego trybu. Chwała autorowi za wysiłek napisania tego artykułu (encyklopedycznego tylko niestety) ale pozostaje mi tylko eksperymentowanie. Bardzo szkoda, że autor nie podzielił się swoimi doświadczeniami w jakich sytuacjach używać najlepiej tego trybu biorąc pod uwagę fakt, że we współczesnych aparatach robi to za nas automatyka aparatu a funkcja bracketingu wyręczy nas bez problemu. Moim zdaniem, ten program dzisiaj jest tylko dla prawdziwych profesjonalistów, szczególnie tych którzy pracują w studio i uzywają kilku lamp bądz jeżeli ktoś chce osiągnąc jakieś specjalne efekty. | |
Dzięki ogromne!!!
Jestem dopiero na etapie kupowania aparatu i początku zabawy z fotografią, ale nigdzie nie znalazłam tak pięknego wytłumaczenia różnych szczegółów, których nie pojmowałam. Jedyne, co znajdowałam, to nabijanie się z lam, które pytają, co to jest przesłona... Każdy fotograf kiedyś ZACZYNAŁ się w to bawić i też nic o tym nie wiedział, to po co się teraz nabijać? Zapomniał wół jak dziecięciem był...
Mam nadzieję, że jak się trochę poduczę, to zrobię kilka zdjęć, które będzie można pokazać bez wstydu i poprosić o ocenę na tym forum :)
Pozdrawiam wszystkich!!!
Canthi | |
wielkie dzieki za wspaniały artkuł,napewno bedzie pomagał takim laikom jak Ja,pozdrawiam | |
bardzo dobry artykuł. Przyda się wielu osobom | |
oj naga i Tu Cie zawialo ? Choc tym razem to co piszesz to przynajmniej prawda, z tym ze zalezy to jeszcze od tego, czy obiekt sie porusza. Mozna utrzymac dluzsze czasy, ale stosowanie sie do tej reguly jest gwarantem ostrego obrazu (choc czasem i taki czas mozna poruszyc ) Znajac taka zasade mozna ja swiadomie lamac, jesli potrafi sie dluzszy czas ustabilizowac. | |
regułą co do focenia z ręki bez poruszenia jest użycie czasu będącego +- odwrotnością używanej ogniskowej (lub krótszego), ale tak naprawdę nie ma w fotografii reguł (znam takich, co utrzymywali i sekundowe czasy)
ta odwieczna 1/30 wzięła się może od standardu czyli 50 mm?? | |
Większość nic z tego nie zrozumie. Nie od dziś wiadomo, że możliwości techniczne komputerów, aparatów fotograficznych, dawno przekroczyły możliwości percepcyjne ponad 80 % społeczeństwa. Filozofowie już ponad 2 tys lat temu określili możliwości percepcji ludzi. O dziwo praktycznie nic się nie zmieniło w kwestii odsetka umiejących i nie. I właśnie stąd tyle problemów ze śmiesznie prostymi zagadnieniami technicznymi.
Dobrze jednak, że takie teksty powstają. Jeśli pomogą choć jednej osobie, to już będzie coś. | |
tekst ten powinien być dołączany dla klienta przy kupnie aparatu | |
bardzo dobre podsumowanie tego, co każdy powinien wiedzieć :)
pozdrawiam | |
Adriano, dziekuje za mile slowa, odnosnie ISO odpisalem Ci juz na priva, ale napisze tutaj jeszcze raz:
Jesli mamy kiepskie warunki oswietleniowe, np lampka w domu, pozny wieczor, to aby zdjecie wyszlo prawidlowo naswietlone nalezy uzyc dluzszego czasu naswietlania, jesli ten czas jest zbyt dlugi, aby mozna go bylo utrzymac, wtedy mozna zwiekszyc ISO - czyli swiatloczulosc, Dzieki temu mozna uzyc krotszego czasu ekspozycji i nie poruszyc zdjecia. | |
Bardzo fajny artykuł. Ciesze się, że ktoś opisał wszystko po kolei a nie tak jak to ma miejsce na wielu forach na zapytanie każdy odpowiada poszukaj se na google :) Troche nie rozumiem tego z tym ISO :/
Skoro przy ISO 50 zdjęcia wychodzą najlepiej("Szumów brak, obraz jest czysty") to po co robić zdjęcia w innych zakresach czułości gdzie pojawiają sie szumy ???? | |
Kawał dobrej roboty, gratulacje i dzięki. | |
Bardzo dobry artykul, napisany fachowo, ale przystępnie. Myślę, że tego typu teksty powinny znajdować się w "czytelni", jako uzupenienie Konstruktywnych Krytyk... Ja osobiście po zakupie mojego aparatu (Sony H1) dużo zwdzięczam stronie dpreview, i poznanemu tam Alanowi A. Katzowi. Polecam użytkownikom H1, H2 i H5 jego "whitepaper": http://www.aakatz.com/whitepaper/ .... Kera, pozdrawiam... ;P | |
Malutka uwaga - w artykule wszystko od podstaw i nagle pojawia się tajemnicze słówko "GO". Ja domyślam sie już co oznacza, ale ... Chyba niepotrzebnie tak fachowo. | |
Nie ma za co - grunt by sie komuś przydał, jedna osoba, która skorzysta i czegoś się nauczy to już wystarczający podziękowanie;) Dziękuje za przeczytanie i komentarze, które zmotywują mnie być może do naskrobania jeszcze czegoś, o ile uznam, że będzie to warte przeczytania, lub pomocne.
Pozdrawiam | |
Miło Rex ze napisales ten artykuł bo jest to bardziej popularna forma niz podstawowe ksiazki
Komentarz Keramdonora bardzo cenny i wazny. | |
no tak kwestia jeszcze tego, na ile poruszenie może być widoczne, jeśli rozmawiamy o odbitkach 10 x 15 to nie ma o czym gadać. | |
redan, otóż to, czas minimalny, przy którym foci się z ręki jest względny, jednak 1/30 s. przy 50 mm to maksimum jakie może utrzymać większość doświadczonych fotografów (informacje na podstwie rozmów), aby mieć pewność, że zdjęcie wyjdzie ostre. Osobiście ciężko mi utrzymać coś poniżej 1/30, ale nie powiem - zdarzało mi się utrzymać ten czas przy 135 mm, jednak rzadko i nie stosowałbym go, gdybym nie mógł powtórzyć ujęcia, wolałbym niedoświetlić.
1/8 sekundy przy 70mm ?? O takich wyczynach jeszcze nie słyszałem, gratuluję opanowania! | |
Artykul na pewno potzrebny, szczegolnie w dobie cyfrowek robiacych wszystko 1000x lepiej... Irytuje mnie tylko powtarzane jak mantra (nie tylko przy okazji cyfrowek), ze najdluzszym czasem do focenia 'z reki' przy standardowej ogniskowej (fdajmy te 50-60 mm dla malego obrazka) jest 1/30 sek. A dlaczego akurat tyle? Mi lapy trzesa sie jak chca, a odkad pamietam na 1/8 sek. przy 70 mm i odrobinie skupienia pstrykniecie ostrej foty nie jest problemem. Moze zamiast aptekarskich receptur (1/30 i basta!) lepiej napisac o technice (oddeechu, chwycie, etc) fotografowania z lapy przy slabym swietle? | |
robertschab
jesli Cie interesuje moge opisac na czym to polega, ale mysle ze do czytelni to sie nie nadaje, jesli chcesz opisze Ci na priv. Jesli chcesz stwierdzic, na jakiej dziurze Twój obiektyw ostrzy najlepiej musialbys porobic testy. | |
"Jako ciekawostkę napiszę jeszcze, że olbrzymie wartości przysłony pogorszają jakość zdjęć ....takie ustawienie przysłony na którym zdjęcia wychodzą najostrzej, przeważnie punkt ten znajduje się gdzieś pomiędzy F8, a F16, lecz czasem również F5.6, lub wyższe od F16."
- czy ktos moglby bardziej rozwinac ten watek lub dac ciekawego linka do tej kwestii??? | |
M jak Manual...i życie stało się prostsze... ;D | |
tak to racja opanować manual ,,,uświadomi jak to się ma do rzeczywistości ,,,,mam lustrzankę cyfrową ale nie robię na tematycznych,,,mam manuala ,,,też robię i za niedługo będę wystawiał z niego fotki...artykuł naprawdę ciekawy,,,pozd | |
Keramodnor, dziękuje, że zwróciłeś uwagi na błędy, artykuł pisałem z głowy i jeśli chodzi o błędy słowne liczyłem na korektora, gdyż nie bylem w stanie wszystkich prześledzić, ale postaram się zaraz jeśli skorygować jeśli mam taką możliwość.
Co do niespójności typu, że migawka znajduje się czasem w obiektywie, że poruszenie również może być celowe, lub prześwietlenie może nastąpić również w innych przypadkach i.t.d. nie pisałem z prostej przyczyny. Poproszono mnie, aby artykuł był zjadliwy dla początkujących, a jego założenie to przedstawienie w prosty sposób podstawowych pojęć związanych z ustawieniami manualnymi. Jeśli zaczął bym rozpisywać się o rzeczach o których piszesz artykuł zrobiłby się długi i ciężki do przebrnięcia dla początkującego, który musiałby go cedzić z informacji praktycznie dla niego przydatnych. Trzeba było więc pójść na kompromis, aby forma nie przysłonila treści, a docelowa grupa odbiorców w prosty sposób wchłonęła informacje.
Pozdrawiam i jeszcze raz dzięki. | |
1. 1/125 to czas ekspozycji, a ekspozycja to ilość światła jaka dotrze do filmu. W tym miejscu pomyśl np. o śniegu lub fotografii w podczerwieni. O przysłonie tylko wspomnę.
2. Prześwietlenie nie oznacza białych plam. Można prześwietlić hałdę węgla uzyskując np. 50% szarości. Jednocześnie białe plamy (tzw. przepalenia) można uzyskać na zdjęciu końcowym (papier lub obrobiony plik) nawet w przypadku tzw. „prawidłowej” ekspozycji w aparacie. Trzeba też sobie zdawać sprawę, że tzw. prześwietlenie lub niedoświetlenie może być prawidłową ekspozycją (pod światło, śnieg, art.).
3. Poruszenie, samo w sobie, nie jest wadą. Szkoda, że na wstępie nie napisałeś, że artykuł odnosi się tylko do wycinka tematu związanego z fotografią, wyłącznie do oddania 'rzeczywistej rzeczywistości'.
4. "W praktyce poruszenie może znajdować się tylko na danym obiekcie, jeśli szybko się porusza, lub podobnie jak tu na całym kadrze jeśli nie jesteśmy w stanie powstrzymać drżenia rąk."
Nie jest to oczywiście prawdą, choćby z powodu istnienia pojęcia panoramowania. Wspomnę tylko o metodach szczelinowych.
5. Przysłona nie zawsze znajduje się w obiektywie.
6. "Im mniejszy jest otwór (większa cyferka) tym obszar ostrości będzie się powiększał, aż obejmie cały kadr."
To oczywiście nie jest prawda, bo maksymalna głębia ostrości (która oczywiście zależy jeszcze od samego ustawienia ostrości na konkretną odległość, inna dla np. 1 m, inna dla 100 m), a nie jakiś obszar ostrości, nie jest kadrem. To jest totalne pomylenie kilku pojęć w jednym zdaniu. Proszę uwzględnić hiperfokalną. Nawet, gdyby zapędzić się w poprawianie twierdzenia Autora, to i tak nic z tego, bo istnieje np. tilt. W fotografii sporo już zostało nazwane i dobrze jest posługiwać się prawidłowymi nazwami.
7. "przy większej ogniskowej"
Jakoś nie trawię takiego sformułowania. Chyba dłuższej ogniskowej.
8. "W świecie aparatów cyfrowych ISO można ustawiać manualnie"
W aparatach cyfrowych matryca ma np. 100ISO, a odchylenia ustawia się elektronicznie i uwzględniając wartość obrazu ma to więcej wspólnego z push i pull niż z czułością kliszy.
9. "Owszem zdarzali się szaleńcy, którzy podmieniali rolki w połowie, na inne"
Tylko dla rzetelności trzeba dodać, że są analogi trzysegmentowe, z kasetami, które można zmieniać w dowolnym momencie. Nie wiem też jaki problem jest z wymianą małoformatowej kliszy na inną.
10. "krótszej migawki"
Litości. Krótszego czasu migawki. To przecież nie jest rozmowa pod zdjęciem. Ktoś to czyta i ufa, że to jest artykuł w czytelni. ;-)
| |
Bardzo dobry artykuł szczególnie dla początkujących.Kiedyś czytało się Pękosławskiego.A może by tak jeszcze o kompozycji można byłoby prosić... | |
niby ,,wszystko" tu jest, ale jest to podane w wystarczająco niezjadliwej formie, aby szybko wrócić do trybu auto
przysłona nie jest obok ekspozycji tylko jest jedną z trzech rzeczy, które się na nią składają (czas naświetlania/czas ekspozycji, przysłona, czułość)
Nie wiem jak autor wymieniał rolki filmu w połowie, że nic mu nie wychodziło, ale nie jest szaleństwem strata jednej klatki z 36, bo tyle ta zabawa kosztuje, a mając wymienne średnioformatowe kasety nie traci się nic. Prawda jest taka że cyfrowe matryce tak jak filmy też mają tylko jedną ustaloną z góry światłoczułość (zależne od rozmiaru ziarna/wielkości pixela co jest niezmienne), a to sławienne manualne ustawianie ISO to tak jakby forsowanie każdej klatki z osobna. | |
Artykuł jest ok i oby takich więcej!
Mój szef wpajał mi to do głowy gdy pracowałem na canonie eos 1ds. Używałem zawsze funkci auto. Głupi byłem że tak robiłem bo gdy to wreszczie zrozumiałem funkcje auto wywalil bym z tego aparatu :) | |
Dobry i rzeczowy artykuł. Nie jeden dowie się czegoś nowego :) Pozdrawiam | |
_M, LOL a może lepszy byłby OM, jak Óstawienia Manualne ? :P | |
Rex, przeczytam później, ale tytuł świetny ;D | |
Rzeczowo i treściwie. Przyjemna lektura. Pozdrawiam :) | |
Treściwy i zjadliwy. Gratuluję. A gdzie te czasy gdy człek smigał ze światłomierzem Leningrad- 4 uwieszonym u szyii i aparatem w dłoni, zablokowana łazienka bo ciemnia.......... a teraz pixele, szumy i wirtualne obrazy na karcie. Świat stanął na głowie. I kto powiedział, że życie stało się prostrze. Pozdrawiam. | |
No! mi sie ten artykul na pewno przyda, nie rozumialam jak mi tlumaczyles :P Kiepski z ciebie nauczyciel, z artykulu wiecej kumam niz na zywo. | |
Bardzo fajny artykuł. Przyjemny w odbiorze, rzeczowy, miło się czyta :) | |
Mam już dwójkę dzieci i więcej nie chce!!!! :) | |
niech Ci Bozia w dzieciach wynagrodzi :D | |
gratulacje, tresciwy, zwarty i na temat | |
Dobry artykuł tłumaczący podstawy - bo przecież od podstaw trzeba zacząć, gdy się jest żółtodziobem :)
Ja dopiero zaczynam "gryżć" fotografie cyfrową i dla tego dziękuję za artykuł.
Pozdrawiam | |
Brawo, myślę, że taki artykuł był bardzo potrzebny:) | |
| |
